Niezawiśli i niewidoczni

Podstawową rolą referendarzy jest odciążenie sędziów od zadań, które nie stanowią wymiaru sprawiedliwości.

Referendarz sądowy, choć nie ma gwarancji niezawisłości sędziowskiej takich samych jak sędziowie, bez wątpienia powinien być niezależny. Jego rola jest niezwykle istotna. Głośne sprawy medialne wywołały skądinąd słuszną dyskusję o tym niedocenionym, a dziś tak niesłusznie deprecjonowanym organie sądu i o potrzebie wzmocnienia statusu ustrojowego.

Instytucja referendarza sądowego została wprowadzona do kodeksu postępowania cywilnego ustawą z 1997 r., wkrótce więc będziemy obchodzić jej 30-lecie. Początkowo kognicja referendarzy była dość ograniczona, stopniowo słusznie w ramach przebudowy modelu procesu cywilnego ewoluowała i rozszerzała się. Doskonałym tego przykładem jest wiodąca rola i wkład referendarzy w funkcjonowanie sądów rejestrowych.

Status referendarza sądowego

Referendarza sądowego w sądzie powszechnym mianuje i rozwiązuje z nim stosunek pracy prezes sądu apelacyjnego. Przed mianowaniem prezes sądu apelacyjnego zwraca się do właściwego komendanta wojewódzkiego policji albo komendanta stołecznego policji o nadesłanie informacji o kandydacie. Przed objęciem stanowiska referendarz składa ślubowanie, że będzie służyć wiernie Rzeczypospolitej Polskiej, sumiennie i starannie wykonywać obowiązki urzędowe, przestrzegać prawa, kierować się zasadami godności i uczciwości oraz dochowywać tajemnicy prawnie chronionej.

Na stanowisko referendarza sądowego może być mianowany...